اولین وظیفه هر مستاجر این است که وجه اجاره را در زمان و مکان درج شده در اجاره نامه به طور کامل پرداخت نماید. اگر در اجاره نامه مکان دریافت وجه مشخص نشده بشد وظیفه مالک می باشد که برای دریافت وجه اجاره در زمان مشخص شده به آدرس مربوطه مراجعه نماید. اگر در اجاره نامه محل دیگری برای اخذ اجاره مشخص شده باشد وظیفه مستاجر می باشد که در زمان و مکان مشخص شده وجه اجاره را به طور کامل پرداخت نماید. ضرورت دارد که حتما در صورت پرداخت نقدی وجه اجاره از مالک رسید دریافت شود و درصورت پرداخت غیرنقدی حتما باید راهی برای اثبات پرداخت وجه اجاره وجود داشته باشد. و توصیه می شود که رسید پرداخت اجاره نامه تا سه سال نگهداری شود. مستاجر موظف است که حتما وجه اجاره را به شخص مالک که اسمش در اجاره نامه درج شده و یا کسی که از طرف مالک منتخب به جمع آوری وجه اجاره شده است پرداخت نماید. راه های پرداخت وجه اجاره معمولا در اجاره نامه مشخص می شود که از قرار ذیل می باشد :

1. نقدی
2. چک
3. چک بانکی
4. پرداخت الکترونیکی

همانطوری که قبلا اشاره شد در صورت پرداخت نقدی وجه اجاره حتما از مالک رسید دریافت شود و در مورد پرداخت غیرنقد حتما راهی برای اثبات پرداخت اجاره وجود داشته باشد. و توصیه می شود که رسید و یا راه های اثباتی پرداخت وجه اجاره تا سه سال نگهداری شود. مالک حق درخواست دریافت وجه اجاره را زودتر از موعد مقرر ندارد. تنها در موقع امضا قرارداد اجاره نامه مستاجر موظف است که وجه اول را زودتر از زمان شروع قرارداد اجاره پرداخت کند. تنها در صورت موافقت مستاجر مالک می تواند درخواست چک های وجه اجاره هر ماه را برای مدت اجاره نامه را پیش درخواست نماید2.

عدم پرداخت وجه اجاره

در صورت عدم پرداخت وجه به طور کامل و در تاریخ درج شده در اجاره نامه مالک می تواند در دادگاه مسکن3 برای درخواست وجه اجاره و هزینه های مربوطه و مبلغ بهره ای که در بر خواهد گرفت پرونده تشکیل دهد. و اگر پرداخت وجه اجاره از سه هفته بیشتر به تعویق بیافتد مالک علاوه بر درخواست وجه اجاره عقب افتاده و هزینه های مربوطه و بهره ای که شامل آن می شود می تواند اجاره نامه را کنسل و حکم تخلیه را نیز از دادگاه مسکن درخواست نماید. از جمله وظایف دیگر مستاجر :

1. از ملک اجاره شده مراقبت نماید و خسارتی به آن وارد نکند و تا حد امکان آن ملک را تمیز نگه دارد.
2. تغییر و تحولی در ساختار ملک اجاره شده به وجود نیاورد.
3. اجازه دسترسی مالک در هنگامی که احتیاج به تعمیرات است در زمانی مشخص بدهد.
4. مالک هرچند مدت (چند ماه یک بار) حق دارد که از ملک اجاره داده شده بازدید به عمل آورد و مستاجر باید با ایشان همکاری نموده به او این اجاره را بدهد.
5. مستاجر حق ندارد قفل ورودی منزل را بدون مشورت با صاحب ملک عوض کند.
6. مستاجر حق ندارد سروصدای بیش از حد (به طوری که برای همسایه های دیگر ایجاد مزاحمت کند) تولید کند.
7. مستاجر باید در صورت خرابی هرچیز ضروری در محل اجاره شده مالک را در اسرع وقت مطلع سازد.
8. مستاجر باید در هنگام تخلیه و نقل ملک، تخلیه را به طور کامل انجام دهد و هیچ چیز را به جای نگذارد و همانطوری که محل اجاره شده را تحویل گرفته است باید تحویل دهد.